Yumurtalık Kistleri

Yumurtalık Kistleri Nedir?

Yumurtalık kistleri görülme oranları yaş gruplarına göre değişim göstermektedir. Üreme çağında olan kişilerde ve menopoza sahip olan kişilerde farklı farklı türlerde kistler oluşabilmektedir. Bunlardan biri fonksiyonel kistlerdir. Fonksiyonel kistler, 13 ile 18 yaş arasındaki dönemde görülmektedir. Genelde ameliyat gerektiren bir durum değildir. Zaman içerisinde kendiliğinden kaybolmaktadır. Tam bu yaşlarda vücudun gelişimi hala devam ettiğinden dolayı geçici kistler oluşabilmektedir. Fakat bu dönemde oluşan kistlerin mutlaka takip edilmesi gerekmektedir. Çünkü ilerleyen dönemlerde farklı sorunlara yol açabilmektedir. Bunun yanında üreme çağının ilk yıllarında görülen germ hücreli tümörler bulunmaktadır.

Korpus luteum kistleri adet döneminde ortaya çıkan kistledir. Dermoid kistler ise daha çok gebelik döneminde oluşum göstermektedir. En sık bilinen ve görülen kist ise çikolata kistidir. Bir diğer ismi ise endometriyotik olarak bilinmektedir. Kistler kendini genelde adet düzensizliği ve karın ağrısı ile belli etmektedir. En sık görülen belirti ise gebe kalamama durumudur. Özellikle uzun süren kasık ağrıları kişinin hayat kalitesinin düşmesine yol açmaktadır.

Over Kist Tipleri

Yumurtalık kist çeşitleri, birkaç farklı şekilde ortaya çıkmaktadır. Bundan dolayı da farklı başlıklar altında incelendiği gözlemlenmektedir. Bu başlıklar arasında şunlar yer almaktadır:

1. Corpus Luteum Kisti
2. Folikül Kisti (Basit Kist)
3. Polikistik Over (PCOS)
4. Endometrioma (Çikolata Kisti)
5. Dermoid Kist
6. Paraovarian Kist
7. Hemorajik Kist
8.  Kanser Malign Over Kistleri

Corpus Luteum Kisti: Yumurtlama olduktan sonra, atılan yumurtanın çıktığı hücre dolu kese normal şartlarda yumurtlamadan sonra gebelik oluşmazsa vücut tarafından yok edilir. Gebelik varsa (plasenta oluşana kadar) yaklaşık 10haftaya kadar P4 salınımını sağlar sonra küçülerek yok olur.

Kaybolmayan 7-8cm boyutlara ulaşan kist cerrahi yolla alınır.

Folikül Kisti: Yumurtlamanın olmadığı durumlarda ortaya çıkan ince çeperli içi sıvı dolu keseciklerdir

Polikistik Over (PCOS): Genetik, çevresel faktörler, kötü beslenme tarzı sonucu tüylenme, obezite, adet düzensizliği, kistik akne, saç dökülmesi, insülin direnci ile kendini gösterebilir.

Kilo verme, egzersiz, beslenme alışkanlığını düzeltmek ve yaşam tarzı değişiklikleri önerilir.

Endometrioma (Çikolata Kisti): Cinsel ilişkide, adet döneminde şiddetli ağrı, idrar ve dışkılama sırasında ağrı ile kendini belli eder. İnfertilite sebebidir.

Dermoid Kist: Kıl, kemik, yağ gibi embriyonel dönemde dokular içerebilir. Kasık ağrısı, ultrason ile muayene sırasında torsiyon olabilir. Tedavisi ameliyattır.

Paraovarian Kist

Hemorajik Kist: Genellikle folikül kistleri veya corpus luteum kistleri kanaması sonucu oluşur. Tedavi gerektirmeden kendiliğinden geçer.

Kanser Malign Over Kistleri: Kanser kötü huylu tümör açık ameliyat gerektirir.

Kistlerde Ayırıcı Tanı

• Muayene
• Ultrason
• MR
• Tümör markerları içeren kan testleri

Yumurtalık Kist Tedavisi

Yumurtalık kist tedavisi, kistin ne türde olduğuna, ne boyutta olduğuna, hastada ne gibi sorunlar yol açtığına bağlı olarak belirlenmektedir. Bazı kist türlerinin alınması gerekmekte ve bu nedenle cerrahi işlemler uygulanmaktadır. Fakat bazı türler ise kendiliğinden geçmektedir ve hiçbir işleme gerek duyulmamaktadır. Hangi türde kist olduğunun öğrenilmesi ve nasıl bir tedavi uygulanacağının belli olması için ilk olarak hastanın muayene edilmesi gerekmektedir.